Hermitage Müzesi, Ermitaj Müzesi (Sankt-Peterburg, Rusya)
Devlet Hermitage Müzesi (veya Ermitaj Müzesi) Rusya’nın Saint Petersburg kentinde bulunan bir sanat ve kültür müzesinin adı olup, 1764 yılında Çariçe Büyük Katerina[1] tarafından Berlinli tüccar Johann Ernst Gotzkowsky’den 255 resimlik bir koleksiyon satın aldığı zaman kurulmuştur[2]. Çariçe Katerina, 1769’da Saksonya’da 600’den fazla tablo, baskı ve çizimden oluşan Brühl koleksiyonu, 3 yıl sonra, Denis Diderot’un yardımıyla Croisat’ın Fransa’daki resim koleksiyonunu, 1779 yılında Londra’daki Robert Walpole’e ait 198 adet tablodan oluşan resim koleksiyonunu, 1781’de Count Baudouin’den 119 resimden oluşan bir koleksiyonu ve son olarak 1787’de Londra’da çoğunlukla Eski Roma mermerleri olan Lyde Browne’a ait heykel koleksiyonunu satın almıştır.
Hermitage Müzesi, Rusya’daki en kapsamlı sanat galerisi ve dünyadaki en büyük sanat müzeleri arasında bulunmakta olup, binden fazla odasıyla Hermitage’nin tüm bölümlerini görmek için 20 kilometreden daha uzun bir yürüyüş gerekmektedir. Müzenin koleksiyonları, Rus çarı Romanov hanedanının eski ikametgâhı olan Kışlık Saray da dâhil olmak üzere, Saray Kıyısı boyunca 6 tarihi binadan oluşan geniş bir komplekste bulunmaktadır. Bunlar:
- Kış Sarayı (1754–1762)
- Küçük Ermitaj (1764 –1769)
- Büyük (Eski) Hermitage (1771–1787)
- Hermitage Tiyatrosu (1783–1787)
- Yeni Ermitaj (1842–1851)
- Kışlık Sarayının Rezerv Dairesi (1726-1742)
Hermitage Müzesi Koleksiyonları
Hermitage (Ermitaj) Müzesi koleksiyonu üç milyondan fazla eseri barındırmakta olup bu açıdan dünyanın en büyük ve en eski müzelerinden birisidir. Bu 3 milyon eser nitelik açısından sınıflandırılırsa Nümismatik Koleksiyon 1 milyondan fazla, Arkeolojik eserler 800 bin civarında, grafiksel çalışmalar 600 binin üzerinde, uygulamalı sanat 300 binin üzerinde, fotoğraflar 60 bin, tablolar 17 binin üzerinde, silahlar ve cephanelik yaklaşık 14 bin, heykeller 12 binin üzerinde, belgeler yaklaşık 3 bin, tarihsel teknoloji 2 binin üzerinde, nadir kitaplar 340, basılı materyaller 270’in üzerinde, diğer tarihi eserler ise 140 binin üzerinde ürün ve eseri barındırmaktadır.
Tarih Öncesi Koleksiyonu
Tarih Öncesi Koleksiyonu, Paleolitik Çağ’dan Demir Çağı’na kadar uzanmakta olup, tüm Rusya’da ve eski Sovyetler Birliği ile Rusya İmparatorluğu’nun diğer bölgelerindeki kazılardan elde edilen bulguları barındırmaktadır. Bunlar arasında Altay’daki göçebe Türk kabilelerinin sanat ve kültür ürünleri özellikle ünlü bir koleksiyonudur. Kafkas sergisinde ise Ermenistan’dan Urartu eserleri seçkisi de yer almaktadır.
Mısır ve Mezopotamya Koleksiyonu
Mısır koleksiyonu, Kışlık Sarayın doğu tarafındaki zemin kattaki büyük salonda yer almaktadır. Babil, Dur-Şarrukin[3] ve Nimrud’dan getirilen Asur kabartmaları da dâhil olmak üzere, Antik Mezopotamya kültürünün görülmeye değer bir koleksiyonu, binanın aynı bölümünde yer almaktadır. Bu bölümde Pepi dikilitaşı (MÖ 18. Yüzyıl), Ptolemaios Krallığı VII. Kleopatra’nın siyah bazalt heykeli (MÖ 51-30),Osiris ve Isis, bebek Horus ile birlikte heykeli, Rahip Rer Türbesi’nden piramit (MÖ 7. yüzyıl), diğer Mısır heykel ve lahitleri, mumya kutuları, Memlük ve Kıpti eserleri görülebilir.
Klasik Koleksiyon
Klasik Koleksiyonda, MÖ 3. binyıldan beşinci yüzyıla kadar uzanan Yunan eserleri, antik Yunan çanak çömlekleri, Yunan şehirlerinden eserler, oyulmuş ve kabartmalı değerli taşlar da dâhil olmak üzere Helenistik heykel ve mücevherler bulunmaktadır. MÖ. 9. Yüzyıla dek inen Roma sanatı ile MÖ 1.- MS 4. Yüzyıl arası Roma mermer ve bronz heykel koleksiyonu Klasik ve Helenistik Yunan heykellerinin kopyaları yer almaktadır.
Batı Avrupa Sanat Koleksiyonu
Batı Avrupa Sanatı koleksiyonu, 13. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar Avrupa resimlerini, heykel ve uygulamalı sanat örneklerini içermektedir. Kalıcı koleksiyon dört ana binanın birinci ve ikinci katında bulunmaktayken, çizimler ve baskılar geçici sergilerde sergilenmiştir.
Mücevherat ve Dekoratif Sanat Koleksiyonları
Mücevherat ve Dekoratif Sanat Koleksiyonları, MÖ 4. bin yıldan MS 20. yüzyılın başlarına kadar Avrupa mücevherlerini barındırmaktaysa da özellikle Kuzey Karadeniz bozkırları, Kafkasya ve Asya’dan, özellikle İskit ve Sarmat altın mücevherleri ile dikkat çekmektedir.
İtalyan Rönesans Koleksiyonu
Yeni Hermitage’nin doğu kanadında yer alan İtalyan Rönesans Koleksiyonu, 15-16. Yüzyılların İtalya’sından resimlere, Titian, Veronese, Leonardo da Vinci gibi önemli sanatçıların eserlerine resim, heykel majolica ve duvara asılan işli örtü ev sahipliği yapmaktadır.
İtalyan ve İspanyol Sanat Koleksiyonu
İtalyan ve İspanyol Sanat Koleksiyonu, Veronese, Giambattista Pittoni, Tintoretto, Velázquez, Goya, Murillo, Michelangelo ve El Greco gibi 15-18. Yüzyılların İtalyan ve İspanyol ressamlarının eserlerini barındırmaktadır.
Silah ve Zırh Koleksiyonu
Silah ve Zırh Koleksiyonu, 15- 17. yüzyıllardan kalma Batı Avrupa silah ve zırhlarını barındırmaktadır.
Hollanda Altın Çağı ve Flaman Barok Koleksiyonu
Hollanda Altın Çağ ve Flaman Barok Koleksiyonu, Van Dyck, Rubens ve Rembrandt, Yaşlı Jan Brueghel, Frans Snyders, Gerard ter Borch, Jan van Goyen ve Gerard van Honthorst gibi 17. Yüzyıl Hollanda ve Flaman sanatçıların eserlerini barındırmaktadır.
Rus Sanat Koleksiyonu
Rus Sanat koleksiyonu 11-19. yüzyıllardan kalma Rus sanatına ev sahipliği yapmaktadır.
Empresyonist (İzlenimci) ve Post Empresyonizm Sanat Koleksiyonu
Empresyonist ve Post Empresyonist Sanat Koleksiyonu, Renoir, Monet, Van Gogh ve Gauguin, Camille Pissarro, Paul Cézanne, Alfred Sisley, Henri Morel ve Degas’ın eserlerini içermektedir.
19 – 20. Yüzyıl Sanat Koleksiyonu
Matisse, Picasso, Malevich, Petrocelli, Kandinsky, Giacomo Manzù, Giorgio Morandi, gibi Caspar David Friedrich ve Rockwell Kent gibi gibi 19-20. Yüzyılın önemli ressamlarına ait eserleri barındırmaktadır.
Oryantal Sanat Koleksiyonu
Oryantal Sanat Koleksiyonu, Çin, Hindistan, Moğolistan, Tibet, Orta Asya, Bizans ve Yakın Doğu’dan toplanmış Asya sanat eserlerini barındırmaktadır.
Hermitage Müzesi Gezisi Önemli Bilgiler
1917 Ekim Devrimi’nden sonra İmparatorluk Sarayı ve diğerleri devlet müzesi ilan edilmiş ve birleştirilmiştir. Üstelik eski koleksiyonlara ek olarak 1922’de 19. yüzyıla ait Avrupa resim koleksiyonu, Sanat Akademisi’nden Hermitage’a transfer edilmiştir. Yazık ki 1930-1934’te, Hermitage Müzesi koleksiyonundaki 2 binin üzerinde sanat eseri, yurtdışındaki açık artırmalarda gizlice yabancılara satılmıştır. Bu eserler arasında Raphael’in Alba Madonna’sı, Titian’ın Aynalı Venüs’ü ve Jan van Eyck’in Annunciation adlı eseri, Botticelli, Rembrandt, Van Dyck ve diğerlerinin dünyaca ünlü başyapıtları bulunmaktadır.
Bilet
Her şeyden önce yüksek sezonlarda bilet kuyruğu oldukça uzun olabileceğinden, biletinizi online olarak önceden satın almanız akıllıca olacaktır. Ana Müze Kompleksi’ne ve Genel Merkez’e bir günlük giriş için geçerli giriş biletini online olarak 730 ruble, Ana Müze Kompleksine ve sergi komplekslerine (Ana Merkez, Peter I Kış Sarayı, Menshikov Sarayı, İmparatorluk Porselen Fabrikası Müzesi) iki gün boyunca geçerli giriş biletini ise 1020 ruble karşılığında satın alabilirsiniz. Elektronik biletler, sipariş verildiği andan itibaren 180 gün boyunca geçerlidir. Ayrıca ziyaret gününde gişede bilet alırsanız Ana Müze Kompleksine (Ana Müze Kompleksi, Genelkurmay Başkanı, Büyük Kış Sarayı Peter, Menshikov Sarayı, İmparatorluk Porselen Fabrikası Müzesi) 700 ruble (Rusya vatandaşları 400 ruble), Hermitage’nin ayrı nesnelerinden birine ise 300 ruble karşılığında girebilirsiniz. Müze öğrenciler ve çocuklar için ücretsiz olup ayrıca her ayın ilk Perşembe günü tüm ziyaretçiler için ücretsizdir. Online bilet alımı ile ilgili tüm konular için Müzenin Müşteri Destek bölümüne başvurun info@hermitageshop.com, resmi web sitesinden online satın alın veya Rusça veya İngilizcenize güveniyorsanız +7 (812) 429-74-07 numaralı telefonu arayın.
Müze İçinde
Müzeye en yakın metro istasyonu Admiralteyskaya olup, ayrıca, Nevsky prospect ve Gostinny dvor istasyonları da en iyi alternatiflerdir. Müzenin çalışma saatleri Salı, Perşembe, Cumartesi, Pazar günleri 10.30-18.00; Çarşamba, Cuma 10.30-21.00 saatleri arasında olup, Pazartesi günleri ile 1 Ocak ile 9 Mayıs günleri kapalıdır. Müzenin kafesi Wi-Fi üzerinden internet erişimi olan zemin katta yer almaktadır. Büyük çantaların ve sırt çantalarınızın vestiyerde bırakılması gerektiğini ayrıca yanınıza alacağınız çantalarınızın güvenlik için x-raydan geçirileceğini unutmayın.
Görülmesi Gereken Önemli Eserler
“Madonna Litta” – Leonardo da Vinci
1490’da 42 cm × 33 cm ölçülerinde tuval üzerine zamklı boya kullanılarak yapılan Madonna Litta” resmi geleneksel olarak Leonardo da Vinci’ye atfedilmiş olsa da akademik görüş eserin yaratıcıları hakkında bölünmüş durumdadır. Bazı uzmanlar bunun Leonardo’daki öğrencilerden birinin eseri olduğuna inanmaktadır. Madonna Litta adlı eserde Meryem Ana bebek İsa’yı emzirmekte olup, resmin merkezinde, Mesih’in sol elinde, onun gelecekteki tutkusunun simgesi olan bir saka kuşu olduğuna dikkat etmek gerekmektedir. Resim, adını bu resmin 19. yüzyılın büyük bir bölümünde bulunduğu Milanlı asil bir aile olan “Litta Evi”nden almaktadır. ‘Madonna (Meryem) ve Çocuk’, Orta Çağ boyunca Hıristiyan sanatında ortak bir motif olmuş ve Rönesans’a kadar devam etmiştir. Resim, Rönesans döneminde yapılan çok sayıda kopyası nedeniyle Leonardo’nun eseri olarak kabul edildi.
Aşk Tanrısı Cupid’in Öpücüğü ile Canlanan Psyche heykeli (Antonio Canova)
Antonio Canova’nın heykelinde (1787-1793), Psyche uyandıktan sonra aşk tanrısı Cupid’e doğru uzanırken, Cupid sevgilisinin başını ve göğsünü destekleyerek hafifçe tutmaktadır. Heykelde Psyche ve Cupid’in pürüzsüz cildi arasında, çevreleyen unsurlarla karşılaştırıldığında pürüzsüz bir zıtlık yaratan mermer oyma konusundaki ustalığını ve becerilerini örneklenmektedir. Aşk tanrısı ve Psyche hikayesi MÖ. 4. yüzyılın başlarında Yunan sanatında ortaya çıkmış, ancak masalın en geniş kaynağı Apuleius (MS 2. yüzyıl) tarafından Altın Eşek olarak da bilinen Latin romanı Metamorphoses‘tir. Hikâyenin konusu, Psyche ile Cupid arasındaki aşk ve onların evlilikteki son birlikteliğindeki engellerin aşılması ile ilgilidir.
Notlar
[1] Çariçe II. Katerina veya Büyük Katerina (1729-1796), 34 yıl boyunca Rusya’yı yönetmiş ve 18. yüzyıl Rusyası’na damgasını vurmuş bir Çariçedir. Kırım’ı Rus topraklarına katan çariçedir. Prut Savaşı sırasında Baltacı Mehmet Paşa’yla antlaşma yapan Çariçe I. Katerina’yla karıştırılmamalıdır.
[2] Orijinal koleksiyon hala görülebilir durumda olup, Rembrandt (13 resim), Rubens (11 resim), Jacob Jordaens (7 resim), Anthony van Dyck (5 resim), Paolo Veronese (5 resim), Frans Hals (3 Manzaralı, Genç Adamın Portresi dahil olmak üzere) Jan Steen (Idlers), Hendrik Goltzius, Dirck van Baburen, Hendrick van Balen ve Gerrit van Honthorst, Raphael (2 resim), Holbein (2 resim), Titian (1 resim) bulunmaktaydı. Bunlardan Rembrandt tarafından yapılmış olan Danae (1636) ve Çarmıha Geriliş (1624) ile Frans Hals’ın Eldiven Tutan Genç Bir Adamın Portresi (1650) öne çıkan eserlerdir.
[3] Günümüzde Horsabad olarak bilinen Dur-Şarrukin, Asurlu II. Sargon döneminde Asur’un başkentidir. Horsabad, Irak’ın kuzeyindeki, Musul’un 15 km kuzeydoğusunda bulunan bir köydür. Büyük şehir, tamamen MÖ 706 öncesi on yılda inşa edilmiştir.